Thiên đường bánh ngọt Thụy Điển (phần 1)

Ẩm thực Thụy Điển không quá nổi bật nhưng cách họ yêu bánh ngọt thì rất đặc biệt. Gần như mỗi tháng trong năm đều có một ngày lễ dành riêng cho một loại bánh. Điều này không chỉ khiến người ta háo hức mong chờ được ăn bánh như một nghi thức, mà còn biến các loại bánh trở thành một phần văn hóa Thụy Điển. Bạn đã thử những loại nào trong các loại bánh dưới đây?

1. PRINSESSTÅRTA – PRINCESS CAKE – BÁNH CÔNG CHÚA

Nhắc đến bánh ngọt Thụy Điển, Prinsesstårta có lẽ được coi là quốc hồn quốc túy. Bởi lẽ không giống nhiều loại bánh khác mà các quốc gia lân cận phải bàn cãi về nguồn gốc, chiếc bánh lộng lẫy kiêu kỳ này hoàn toàn có xuất thân Hoàng gia Thụy Điển. Câu chuyện về sự ra đời của Bánh Công chúa bạn có thể đọc thêm tại đây.

Các thợ làm bánh đã sáng tạo nhiều loại bánh Công chúa với kiểu dáng và màu sắc khác nhau. Tuy nhiên, một chiếc Prinsesstårta nguyên bản là một chiếc bánh gateaux tròn, hơi phồng ở mặt trên và được phủ một lớp marzipan (đường cán) màu xanh lá cây nhạt nhã nhặn. Cắt một miếng bánh, bạn sẽ nhìn rõ các lớp: cốt bánh bông lan, mứt dâu, kem tươi, và đường cán.

Tuần cuối tháng Chín hàng năm được coi là tuần lễ bánh Công chúa. Tất cả các hiệu bánh tập trung làm hàng trăm chiếc mỗi ngày để phục vụ khách tới mua hàng. Mỗi chiếc bánh được bán ra sẽ được trích 10SEK ($1,5 hoặc 27.000VND) về quỹ Công chúa Victoria – Nữ hoàng kế vị. Người ta ước tính có đến 500.000 chiếc Prinsesstårta được bán ra mỗi năm.

2. KANELBULLAR – CINNAMON BUNS – BÁNH QUẾ

Ký ức về Thụy Điển trong tôi không thể thiếu mùi nồng ấm của những chiếc bánh quế. Thức quà ấy như một kỷ niệm ấm áp trong tiết trời lạnh giá của xứ sở ôn đới cận cực. Tôi rất thích cảm giác ngồi trong một quán cà phê với một tách cà phê thơm dịu, ăn một chiếc bánh quế ngọt ngào và trò chuyện với bạn bè.

Kanelbullar với tôi cũng rất “mộc mạc, chất phác”.

• Đó là một chiều đi học về qua ga tàu. Bộ cảm biến của chiếc cửa tự động trong chuỗi hàng tiện lợi Pressbyran “nghe” thấy tiếng dạ dày của sinh viên reo vang bèn vội vàng mở ra để mùi hương của bánh bay ngập hai cánh mũi.
• Đó là những ngày mới chuyển đến nơi ở mới. Tôi tới IKEA để mua đồ. Quầy bánh quế với giá rẻ nhất thị trường sẽ mời gọi ở ngay sau quầy thanh toán. Đi kèm với đó là thịt viên, kem tươi, xúc xích. Những thứ đặc sản đậm chất Bắc Âu chẳng “healthy” nhưng lại rất lôi cuốn.
• Đó là những lần học làm bánh quế với các bạn. Ăn thử các phiên bản bánh quế khác nhau để rồi cả đám kết luận kanelbullar phải ăn nóng mới ngon. Tất cả đều đồng ý rằng những chiếc bánh ở IKEA vẫn “chuẩn Thụy Điển” nhất.

Vậy nên, ngày 4 tháng Mười hàng năm, người Thụy Điển hay ai đã trót phải lòng đất nước này đều muốn cắn ít nhất một miếng cho “phải phép”. Ngày 4 tháng Mười hàng năm, ngón tay ai cũng cũng thơm mùi bánh quế.

3. GUSTAV ADOLFS-BAKELSE – GUSTAVUS ADOLPHUS PASTRY – BÁNH VUA GUSTAV ADOLF

Kỷ niệm ngày Vua băng hà, nhân dân cả nước ăn…một miếng bánh ngọt có hình ông. Ý tưởng này nghe có vẻ nực cười nhưng đó là những gì người Thụy Điển làm để tưởng nhớ vị vua có tầm hưởng lớn nhất trong lịch sử nước này. Ngày bánh Gustav Adoft là ngày 6 tháng Mười một hàng năm.

Bánh Vua Gustav Adolf được biết đến nhiều nhất ở bờ Tây, đặc biệt là thành phố Gothenburg. Đây là thành phố lớn thứ hai Thụy Điển, cũng là thành phố được vị vua này lập nên. Bánh này ra đời khoảng cuối thế kỷ 19, khi bức tượng của Nhà vua được đặt ở Quảng trường cùng tên ông tại thành phố Gothenburg. Không có công thức chính xác nào cho những chiếc bánh nhỏ này. Điều quan trọng nhất, và được người dân yêu thích nhất, là hình chân dung Vua Gustav phải được đặt ngay ngắn trên mặt bánh.

4. KLADDKAKA – CHOCOLATE MUD CAKE – BÁNH BÙN SOCOLA

Bánh bùn socola là một dạng brownie nướng vừa tới. Phần giữa bánh còn ẩm ướt và keo dính như bùn. Tuy ngày 7 tháng Mười một hàng năm là ngày bánh Kladdkaka nhưng trên thực tế bánh này được làm và ăn quanh năm suốt tháng. Nói cách khác, với người Thụy Điển, ngày nào cũng có thể là Kladdkaka dagen.

Trong một fika hay một bữa tiệc sinh nhật, trong một lần tiếp khách hay đi picnic, bạn hoàn toàn có thể chuẩn bị một chiếc Kladdkaka. Ai lười có thể mua nhanh một chiếc ở siêu thị, tất nhiên chất lượng không bằng tự làm.

Bánh này rất dễ làm. Nguyên liệu không thể đơn giản hơn và thời gian nướng cũng ngắn. Một chiếc Kladdkaka đạt chuẩn phải khô mặt, ẩm phần giữa bánh, đủ độ ngọt và thơm mùi cacao. Bạn có thể thử cách làm tại đây.

5. SMÖRGÅSTÅRT – SAVOUR SWEDISH SANDWICH – BÁNH KẸP MẶN THỤY ĐIỂN

Đây là chiếc bánh lạc loài nhất trong 10 loại bánh giới thiệu trong bài viết này. Bởi nó là bánh sandwich nhân mặn. Tuy nhiên, một lý do mà Smörgåstårt không thể vắng mặt trong danh sách này, đó là nó được dùng như một chiếc bánh sinh nhật (chỉ sau Bánh Công chúa). Thực tế, người Thụy Điển cũng hay dùng bánh này thay thế bánh ngọt sinh nhật thông thường.

Bánh gồm nhiều lớp bánh mì sandwich hoặc bánh mì mềm, xen kẽ các lớp kem mặn tùy vị. Bạn có thể làm một chiếc bánh sinh nhật vị cá ngừ, vị tôm, vị cá hồi… tùy theo sở thích. Trang trí một chiếc smörgåstårt là đất diễn cho mọi sự sáng tạo. Tùy theo từng loại nhân, người làm bánh có thể cho cà chua, thìa là, dưa chuột, chanh vàng….

Thử tưởng tượng nhé! Trong sinh nhật, thay vì ăn bánh ngọt sau khi dùng bữa chính, bạn sẽ ăn Smörgåstårt ngay khi bắt đầu. Bạn sẽ no căng bụng ngay sau miếng đầu tiên và chẳng cần tráng miệng nữa. Sinh nhật hẳn sẽ “kinh tế” hơn rất nhiều. Bánh này còn có thể ăn sáng, ăn trưa, ăn tối dù hôm đấy có phải sinh nhật bạn hay không.

Có lẽ Smörgåstårt in đậm chất Thụy Điển  bởi nó phản ánh khá chân thực trí sáng tạo của nền ẩm thực nước này. Không phải ai cũng ăn được chiếc bánh béo ngậy kem mayonnaise với cá hồi xông khói và thìa là tươi rắc trên.

Đọc tiếp: Những mùa bánh ngọt Thụy Điển (phần 2)