Sáng ngày 25/12/2016
Tôi mở mắt tỉnh dậy trên một chiếc sofa bed trong một căn gác nhỏ tít tận phía Bắc Thụy Điển. Ngóc đầu lên nhìn khung cảnh bên ngoài qua ô cửa sổ hình con thoi, tôi thấy những bông tuyết nhỏ lơ lửng trong không khí. Rừng thông tĩnh lặng. Vài căn nhà gỗ đỏ thấp thoáng trên nền tuyết dày. Bên trong, căn phòng tỏa ra mùi quế và gỗ. Đèn nháy vẫn ấm áp sáng từ đêm qua. Thì ra đón Giáng sinh trắng ở một nơi cách nhà hơn 8600km và 6 múi giờ là như vậy.
Giáng sinh trắng là gì?
Giáng sinh trắng là cách gọi hiện tượng tuyết rơi ngập lối mùa Giáng sinh. Lý tưởng nhất là Đêm Giáng sinh tuyết rơi thật nhiều để sáng ngày 25/12, mọi thứ đều trắng xóa. Đây còn là tên một ca khúc nổi tiếng sáng tác bởi Irving Berlin.
Nghe có vẻ đơn giản phải không? Tuy nhiên, khi trải nghiệm Giáng sinh trắng, tôi mới hiểu cảm giác vì sao mọi người yêu thích nó đến vậy.
Hành trình lên phương Bắc đón Giáng sinh
Tôi bắt đầu suy nghĩ về kế hoạch đón Giáng sinh tại Thụy Điển từ tháng 10, khi chỉ vừa chân ướt chân ráo sang học. Phần đông các bạn sinh viên Việt Nam sẽ đi du lịch ở các nước Đức, Bỉ, Áo – nơi có chợ Giáng sinh rất đẹp. Phần còn lại sẽ đến nhà họ hàng, người quen. Các bạn bản địa thì đều có chung một kế hoạch là “Đi về nhà”.
Tình cờ trong một buổi fika, tôi nói với một người bạn về việc lập kế hoạch cho Giáng sinh. Chị lâp tức rủ tôi về đón Giáng sinh ở quê chị, một tỉnh nhỏ xíu phía Bắc thuộc vùng Norrbotten. Trong một tuần, tôi đặt vé luôn. Chiếc vé về nhà (của bạn) dịp lễ bao giờ cũng đắt đỏ. Về sau tôi mới biết giá của chiếc vé đó vẫn rẻ so với trải nghiệm vô giá của kỳ nghỉ Giáng sinh đặc biệt này.
Những trải nghiệm đầu tiên
Đó là lần đầu tiên tôi đi xa đến vậy về phía Bắc Thụy Điển. Thụy Điển là một đất nước dài và rộng lớn. Càng di chuyển về cực Bắc, thiên nhiên càng thay đổi rõ rệt. Rừng lá kim dày đặc, tuyết dày hơn và trời mỗi lúc một tối hơn. Thậm chí đã có ngày tôi tôi không thấy chút ánh nắng mặt trời nào.
Đó cũng là lần đầu tiên tôi ở một gia đình bản xứ lâu đến vậy. Trực tiếp quan sát cuộc sống của một gia đình Thụy Điển trong mùa lễ quan trọng nhất năm thực sự thú vị. Tôi được học cách nấu các món ăn truyền thống, chuẩn bị quà Giáng sinh và nhảy dân ca. Chỉ trong gần 1 tuần ngắn ngủi được tắm mình trong văn hóa Thụy Điển, tôi càng thấy yêu hơn vùng Scandinavia này. Mọi thứ đều sống động hơn tất cả những bài viết tôi từng đọc về Giáng sinh tại Bắc Âu.
Người Thụy Điển nói tiếng Anh rất tốt. Tất cả thành viên trong gia đình và họ hàng của bạn tôi đều giao tiếp với tôi bằng tiếng Anh. Trò chuyện cùng họ, tôi mới thấy người Thụy Điển không hề khép kín như lời đồn. Đặc biệt, nếu thực lòng muốn kết bạn và trở thành bạn của một người Thụy Điển, bạn sẽ có một tình bạn gắn bó keo sơn.
Phong tục đón Giáng sinh của người Thụy Điển
Tôi may mắn được ở trong một gia đình khá truyền thống. Họ giữ hết những phong tục của ngày Giáng sinh dù các con đều đã trưởng thành. Một số điều sau đây khá thú vị.
1. Xem phim hoạt hình Vịt Donald và những người bạn lúc 3 giờ chiều
Bạn sẽ hơi nhíu mày phân vân khi đọc đến đây, nhưng tôi không viết nhầm đâu. Đúng 3 giờ chiều, các thành viên trong gia đình sẽ quây quần trước màn hình TV. Họ cùng nhau xem phim hoạt hình Vịt Donald và những người bạn trên đài quốc gia. Có thể bạn sẽ thấy khá hài hước khi chứng kiến những gia đình toàn người trưởng thành (ông bà, cô chú, bố mẹ, và những thanh niên) ngồi xem một bộ phim hoạt hình. Tuy nhiên, đây là một truyền thống không thể bỏ lỡ.
Bạn có thể đọc thêm lý do vì sao người Thụy Điển xem phim hoạt hình Vịt Donald vào Giáng sinh.
2. Bàn ăn Giáng sinh
Bữa tối Giáng sinh là bữa quan trọng nhất. Thời gian ăn bữa này là khoảng 4-5h chiều, khá sớm so với một bữa tối thông thường. Tuy nhiên, sau bữa tối còn khá nhiều hoạt động nên họ muốn ăn sớm. Và hơn nữa, mùa đông ở những vùng phía Bắc trời lúc nào cũng tối mà 😛
Các món ăn truyền thống có trên bàn tiệc là: cá hồi xông khói, cá trích muối, thịt nguội, thịt viên sốt kem nâu, xúc xích hoàng tử, salad khoai tây và nhiều món nhỏ khác. Mọi người sẽ tự ăn dạng buffet.
Đây là lần đầu tiên tôi ăn món thịt viên truyền thống do một người Thụy Điển làm. Độ ngon dĩ nhiên là hết xẩy, khác xa với loại làm sẵn tôi ăn ở IKEA hay siêu thị.
3. Những người đàn ông trốn đi mua báo đêm Giáng sinh
Ăn xong mọi người sẽ nghỉ ngơi, ngồi trò chuyện và đọc truyện về vị thần Tomten – một chú quỷ nhỏ tinh nghịch mùa Giáng sinh. Bà ngoại của chị bạn tôi là người kể chuyện vì bà lớn tuổi nhất. Dù câu chuyện này tất cả các thành viên trong gia đình đều đã nghe đi nghe lại rất nhiều lần, họ vẫn chăm chú nghe bà kể và thỉnh thoảng trò chuyện thêm.
Trong lúc đó, một thành viên trong gia đình (thường là bố) sẽ trốn sang phòng khác và măc đồ ông già Noel. Sau đó, “ông già Noel” sẽ vờ ghé thăm nhà, đến bên cây thông Noel lấy những món quà dưới gốc cây để tặng cho các thành viên trong gia đình. Hoàn thành nhiệm vụ, ông già Noel sẽ tạm biệt gia đình và quay lại với trang phục cũ. Khi tụi trẻ hỏi bố đi đâu mà lỡ mất màn trao quà của ông già Noel, câu trả lời thường sẽ là “Ôi tiếc thế, bố vừa đi mua báo”.
Phải nói rằng tôi đã rất bất ngờ khi thấy một ông già Noel bước vào nhà. Món quà mà tôi nhận được năm ấy là một chiếc vòng tay truyền thống của người Sami làm bằng da hươu và thiếc. Đó vẫn là một trong những chiếc vòng tay yêu thích nhất của tôi.
4. Nhảy quanh cây thông và hát dân ca
Mọi người sẽ nắm tay nhau nhảy quanh cây thông và hát những bài hát dân gian. Tôi chỉ thuộc một vài câu những cũng nhảy và hát theo. Và họ rồng rắn đi khắp nhà một vòng với hi vọng may mắn sẽ gõ cửa từng ngóc ngách.
Điều ước Giáng sinh
Quay trở lại buổi sáng ngày 25/12. Tôi nằm ngắm sự đẹp đẽ của một buổi sáng Giáng sinh Bắc Âu qua ô cửa sổ. Khung cảnh đẹp như trong cổ tích. Bất chợt tôi ước bố mẹ, em trai và những người tôi thương yêu nhất có thể cùng tôi chiêm ngưỡng buổi sáng tuyệt vời này. Sáng Giáng sinh trắng tại miền Bắc Thụy Điển. Tôi nhận ra mình đã đi rất xa khỏi gia đình. Một mình tôi đang ở nơi rất xa lạ. Nhiều du học sinh khác cũng vậy, chúng tôi mỗi người đang ở một nơi hoàn toàn khác nhau và khác gia đình của mình.
Tôi nhận ra thời gian dành cho gia đình là vô giá. Những người con trong gia đình Thụy Điển này cũng vậy, họ đi học, đi làm xa và trở về nhà dịp Giáng sinh. Để ở bên gia đình. Món quà Giáng sinh mà tôi tặng cho bố mẹ bạn tôi là một tờ lịch treo tường. Khi nhận được, mẹ bạn liền nói: “Ái chà, ở đây có 3 cái cột. Mẹ sẽ đánh dấu xem một năm đứa nào về nhà nhiều nhất. Cuối năm ai về nhiều nhất sẽ có thưởng.” Ba anh em nhìn nhau cười và cá cược xem ai được quà. Con cái trưởng thành đi xa, mẹ nào cũng nhớ phải không?
Nếu bạn may mắn còn ở bên bố mẹ, người thân, hãy dành cho họ thật nhiều thời gian và yêu thương nhé!
Chúc các bạn một Giáng sinh ấm áp, an lành!
[…] may mắn được trải nghiệm mùa Giáng sinh trắng tại miền Bắc Thụy Điển. Đó là kỷ niệm đẹp trong quãng thời gian tôi sống và học tập tại đất […]