Viết motivation letter cùng chàng trai giành 4 học bổng chính phủ danh giá

Bài viết chia sẻ lời khuyên của Viết Ngọc về motivation letter học bổng SI thuộc tuyển tập ‘Tôi nói về Du học Thụy Điển‘. Serie này được đăng trên Fall in Fika do nhiều tác giả thực hiện. Chân thành cảm ơn các tác giả và Mạng lưới cựu sinh viên Thụy Điển tại Việt Nam.
Hình thức, thời gian nộp hồ sơ cho học bổng trong bài chỉ áp dụng cho năm mà tác giả apply học bổng. Để biết thông tin chính xác về học bổng SI, vui lòng truy cập Study in Sweden.

Chào các bạn, mình là Viết Ngọc. Mình được học bổng SI 2020 và hiện tại đang học Thạc sĩ ngành Epidemiology tại Karolinska Institutet (KI), Stockholm. Trước đây mình tốt nghiệp và làm việc tại Khoa Dược, Đại học Y Dược TP. HCM.

Câu chuyện săn học bổng & lời khuyên

Mình thích Châu Âu nên chỉ nghiên cứu các học bổng ở Châu Âu. Do khả năng tài chính khiêm tốn, mình chỉ nhắm đến các học bổng toàn phần, thường là học bổng chính phủ. Mình định hướng làm PhD ngay sau khi hoàn thành Thạc sĩ nên mình ưu tiên các học bổng không ràng buộc về nước sau khi học. Do đó, SI là cơ hội tuyệt nhất. Tuy nhiên mình vẫn rải đơn khắp các mặt trận để tăng cơ hội đậu học bổng Thạc sĩ.

Sau một mùa rải 7749 hồ sơ năm 2020 (cụ thể là 10 hồ sơ), mình đã đậu SI, Irish Aid (Học bổng chính phủ Ireland), Chevening (Học bổng chính phủ Anh) và VLIRUOS (Một dạng học bổng chính phủ Bỉ). Mình rớt 6 hồ sơ học bổng khác ở Đức, Hà Lan và Erasmus Mundus.

Lý do mình chọn học bổng SI

Được 4 học bổng danh giá như vậy cũng thích nhưng cũng đau đầu lựa chọn. Có 4 lý do khiến mình quyết tâm theo học Thụy Điển với học bổng SI.

Một là, trường mình học ở Thuỵ Điển (Karolinska Institute) là trường rất danh tiếng về ngành y tế. KI có ranking cao nhất trong 4 trường mình đậu (top 10 thế giới). Học thạc sĩ ở KI cũng sẽ cho mình ưu thế cạnh tranh hơn trong tương lai khi xin PhD.

Hai là, SI không ràng buộc về nước sau khi học Thạc sĩ. Điều này khác với Chevening hay Irish Aid, bạn phải cam kết về nước làm việc sau khi học.

Ba là, chương trình học Epidemiology tại KI kéo dài hai năm (Irish Aid và Chevening một năm). Mình nghĩ hai năm vừa đủ để mình học & trải nghiệm cuộc sống, đồng thời chuẩn bị hồ sơ PhD. Mình cũng mong và tin dịch Covid sẽ chóng qua để có thể khám phá Châu Âu nhiều hơn. Nếu học một năm thì giữa năm 2021 là mình phải xách vali về nước rồi (^^). 

Cuối cùng, mình rất thích một số đặc điểm của Thuỵ Điển. Xã hội bình đẳng trong hầu hết các mặt của cuộc sống, công bằng, dân chủ, văn minh. Con người vừa khép kín, vừa tử tế, thân thiện (thật bí ẩn ^^). Thiên nhiên đẹp tuyệt vời.

Apply học bổng: hãy tăng cả chất và lượng

Chevening, Irish Aid và VLIROUS đều là những học bổng rất xịn xò (cho tiền nhiều hơn SI nha). Do vậy, lời khuyên của mình là nếu các bạn quyết tâm dành học bổng thì đừng chỉ tập trung duy nhất 1 học bổng. Hãy rải hồ sơ một các chiến lược ở nhiều học bổng để tăng cơ hội. Tuy nhiên, bạn nên có sự ưu tiên nhất định cho những học bổng mình thực sự thích. Ví dụ: chia ra các mức độ đầu tư thời gian khác nhau. Học bổng mình thích hơn sẽ cần nhiều thời gian và sự đầu tư hơn. Mức độ rải hồ sơ cũng tuỳ thuộc vào khoảng thời gian chuẩn bị mà bạn có thể sắp xếp. Đừng tham số lượng mà quên chất lượng nhé!

Mình đã viết motivation letter như thế nào?

Dưới đây mình sẽ chia sẻ được về cách mình viết motivation letter và recommendation letter. Những kinh nghiệm cá nhân này không phải tiêu chí của SI hay bài mẫu, các bạn tham khảo nha! Hãy coi đó là lời khuyên để bạn cân nhắc khi apply học bổng. Rất mong các bạn sẽ thấy bổ ích.

Motivation letter

Describe how you can apply the knowledge and experience gained from Sweden in your organization/company and/or in your home country/region upon return from Sweden

1. Giới thiệu những kiến thức và kinh nghiệm mình sẽ có được sau khi học ở Thụy Điển. Kiến thức A, B – kĩ năng C, D – kinh nghiệm E, F
2. Khi về Việt Nam, mình sẽ làm gì, ở đâu? Mình có thể áp dụng những cái ở trên vào hai hướng/mảng/ngành: X – Y
3. Đối với lĩnh vực X, kiến thức A – kĩ năng C – kinh nghiệm E sẽ giúp mình làm việc G, H trong mảng X. Nêu lý do tại sao mình muốn làm G, H. Những việc này có ý nghĩa như thế nào đối với cơ quan/cộng đồng/đất nước?
4. Đối với lĩnh vực Y, kiến thức B – kĩ năng D – kinh nghiệm F sẽ giúp mình làm việc M, N trong mảng Y. Nêu lý do tại sao mình muốn làm M, N. Nnhững việc này sẽ có ý nghĩa như thế nào đối với cơ quan/cộng đồng/đất nước?
5. Ngoài ra, bạn có thể làm gì để tăng tính hữu nghị hợp tác giữa Thuỵ Điển và Việt Nam? VD trường học ở Thuỵ Điển và cơ quan bạn làm ở Việt Nam có cơ hội hợp tác không?
   Mình may mắn làm ở trường đại học nên mình dễ nói là hợp tác nghiên cứu – giáo dục giữa 2 trường.

Trong bài viết, bạn nên dùng những động từ thể hiện bạn có khát khao tạo ra sự thay đổi, cống hiến hay là muốn làm một leader. Ví dụ: organize, establish, create, develop, initiate, lead, contribute, connect…

Recommendation letter

In your opinion, how would an SI scholarship for master’s studies in Sweden be valuable for the professional and academic development of the applicant?

1. Hãy khẳng định việc có học bổng SI để theo học Master tại Thụy Điển là rất valuable nha.
2. Đánh giá năng lực hiện tại của candidate về academic và professional: điểm mạnh và những năng lực cần cải thiện/bổ sung. Từ đó, tin rằng SI và chương trình học sẽ mang lại cho candidate những năng lực này vì SI mang lại cái gì và chương trình mang lại cái gì.
   Chỗ này nên nói vừa kĩ, vừa không kĩ vì kĩ quá thì sẽ giống như là mình – người apply học bổng – viết hộ. Viết không kĩ tạo cảm giác người giới thiệu không biết gì hết.
3. Nêu những khó khăn/vấn đề hiện tại của ngành tại Việt Nam và định hướng giải quyết trong tương lai. Hoặc đơn thuần nói về định hướng phát triển của ngành/cơ quan trong tương lai.
4. Match những năng lực nói ở phần 2 với những định hướng giải quyết. Candidate sẽ đóng góp rất tốt vào việc XYZ nào đó, sẽ thành công trong vai trò gì đó… trong tương lai NẾU được cho học bổng.
5. Kết luận

Briefly comment on the applicant’s potential to contribute to and/or drive social changes in his/her context

1. Khẳng định là rất có potential vì đã thấy được candidate thể hiện tốt trong một số công việc (việc A và việc B). Bạn nên chọn những việc có thể thấy rõ ý nghĩa cho nhóm/cộng đồng/xã hội.
2. Đối với việc A thì tôi thấy candidate hăng say/đam mê như thế nào? Candidate đã làm những gì cụ thể? Kết quả như thế nào? Ý nghĩa gì cho nhóm/cộng đồng/xã hội?
3. Tương tự đối với việc B.
4. Kết đoạn: tin rằng sau khi học xong ở Thụy Điển, candidate sẽ phát huy hơn nữa việc A, B và sẽ “contribute to and/or drive social changes” hơn nữa.

Please evaluate the applicant’s leadership capacity and potential to play a role in development of the society (e.g. in networking, motivation and perseverance; problem solving and communication). Please give a concrete example

1. Đánh giá chung về leadership potential của candidate (tất nhiên là đánh giá tốt – mạnh nha).
2. Lựa chọn 1-3 ví dụ về leadership để phân tích.
3. Trong các ví dụ, người giới thiệu nên kể lại candidate có vai trò gì, đã làm gì để thực hiện vai trò đó. Candidate gặp khó khăn và xử lý như thế nào, kết quả ra sao. Phần ví dụ này phải lồng ghép các ý về networking, motivation, problem solving, communication.
   Ví dụ: thực hiện vai trò đó thì candidate đã phải network như thế nào, communicate với ai và communicate như thế nào. Motivation của candidate thể hiện ra sao, có bền bỉ không hay xỉu up xỉu down ^^. Khả năng xử lý khó khăn của candidate có tốt không?
4. Một số thành tích tiêu biểu (nếu có) thể hiện đóng góp của candidate ở vai trò leader hoặc ở vai trò member nhưng cống hiến rất nhiều.

Lưu ý nhỏ & lời khuyên chuẩn bị hồ sơ học bổng

Để chọn ví dụ và viết về các ví dụ, mình đã đọc rất nhiều về leadership. Mình đọc để biết những yếu tố/ tính chất/ tính cách nào thể hiện bạn có năng lực lãnh đạo tiềm năng. Từ đó, mình nhìn nhận lại bản thân mình xem thử mình có những yếu tố, tính chất đó không. Nếu có thì “tụi nó” đã được thể hiện qua những việc/ sự kiện/ dự án/ công tác gì? Nhờ vậy, mình tìm ra những ví dụ tâm đắc để viết. Không làm vị trí leader không có nghĩa là bạn không có năng lực lãnh đạo, hãy đọc và khám phá nhé!

Trong các câu trả lời ở phần thư giới thiệu, nếu được bạn nên tinh tế chen vào một số ý thể hiện sự trân trọng của người giới thiệu dành cho bạn và sự mong muốn thật lòng của họ cho bạn được học bổng và được học tập ở một nơi thật tốt.

Một số lời khuyên khi apply học bổng

Chuẩn bị thật sớm

Để viết được các bài luận thường mất ít nhất 2 tháng nếu viết lần đầu. Những lần sau thì có thể nhanh hơn (2 tuần – 1 tháng). Do vậy, bạn nên có kế hoạch quản lý thời gian để hoàn thành đúng deadline.

Nhờ ít nhất 2 người giỏi tiếng Anh đọc và góp ý cho bạn

Ít nhất là 2 người nhé! Trong đó, nên có 1 người có chuyên môn cùng ngành và 1 người không có chuyên môn cùng ngành để góp ý chân thành, khách quan.

Hiểu bản chất mới dễ chứng minh

Khi muốn thể hiện mình có một tố chất nào đó, đầu tiên bạn phải hiểu được bản chất của tố chất đó là gì? Thể hiện qua những tính cách nào (hãy đọc thật nhiều về tố chất đó)? Từ đó, bạn mới dễ tìm ví dụ bản thân để chứng minh.

Xác định rõ những việc nên làm

Nếu bạn đang trong quá trình xây dựng hồ sơ và chuẩn bị cho những năm tới thì những việc quan trọng nên làm là:

1. Học tiếng Anh + thi IELTS target ít nhất 7.0;
2. Tham gia hoạt động xã hội (nếu hoạt động có giá trị cộng đồng cao và bạn tham gia với vai trò lead team thì càng tốt);
3. Xung phong tham gia/lead dự án nếu có ở cơ quan và cố gắng làm thật tốt;
4. Về mặt học thuật thì nếu có cơ hội tham gia nghiên cứu và viết bài báo khoa học thì rất tốt nha;
5. Quan trọng nhất vẫn là bạn phải thật sự nhiệt tình + đóng góp + cống hiến trong các hoạt động mà bạn lựa chọn tham gia chứ không phải tham gia cho đủ số lượng.

Hy vọng các bạn sẽ thấy được một xíu hữu ích khi đọc bài chia sẻ của mình!

Chúc mọi người sức khoẻ, may mắn và thành công.

Tác giả: Nguyễn Viết Ngọc – Thạc sĩ trường Karolinska, Stockholm, Thụy Điển
Hiệu chỉnh: Fall in Fika